Tekst: Jan Bisaga
Zdjęcia: z archiwum SITN PZN
Ustawianie slalomów wydaje się być z pozoru łatwym zadaniem, ale w rzeczywistości dobre jego wykonanie wymaga doświadczenia i praktyki.
Ponieważ większość polskich trenerów oraz instruktorów głównie zajmuje się przejazdami w slalomie gigancie (GS) także równoległym oraz slalomie (SL), dlatego skoncentrujemy się na tych konkurencjach.
- Kompletujemy sprzęt:
- tyczki o odpowiedniej średnicy wg regulaminu FIS (dla turystów i juniorów młodszych najlepiej tyczki juniorskie 27 mm);
- dobieramy tyczki nieuszkodzone (szczotki lub nie ułamane końcówki) i kompletujemy wiązki;
- wiązki do SL po ok. 15 tyczek – spięte dwoma gumami, górna guma ok 30 cm od czubka, cały czas spięta – utrzymuje wiązkę w całości podczas ustawiania, a dolna na szczotkach;
- wiązki do GS po 10 bramek (bramka: tyczka wewnętrzna z przegubem, a zewnętrzna sztywna wrzutka, połączone płachtą). Podczas ustawiania górna guma cały czas spięta powyżej płacht – utrzymuje wiązkę w całości i ułatwia wyciąganie z niej bramki;
- wiertarka;
- wiertła (do śniegu miękkiego 32 mm, do lodu szersze 40 mm);
- taśma do mierzenia odległości pomiędzy bramkami w SL i elektroniczny dalekomierz do pomiaru odległości w GS;
- minimum 2 radia;
- rękawiczki – dobrze mieć dodatkowo jedną parę rękawiczek gumowanych, które wykorzystujemy do ustawiania, gdy tyczki są mokre lub oszronione. W ten sposób unikniemy dyskomfortu pracy w dalszej części treningu lub zawodów w mokrych rękawiczkach.
2. Trasy
Jeździmy na różnorodnych trasach, które posiadają homologacje do rozgrywania zawodów i takich, które jej nie posiadają. Na takich trasach ustawiamy giganty, slalomy lub tylko ich fragmenty. Trasy, o ile jest to możliwe, powinny być szerokie (min. 40 m), o różnorodnym ukształtowaniu i posiadać miejsce na wydzielenie i zamknięcie obszaru do treningu lub zawodów. Przed ustawieniem slalomu dobrze jest przejechać trasę i zapoznać się z jej konfiguracją.
3. Ustawianie zasady
- postępujemy zgodnie z regulaminem i zasadami bezpieczeństwa (NRS – Narciarski Regulamin Sportowy);
- dostosowujemy trasę przejazdu do poziomu i umiejętności technicznych grupy, aby każdy mógł ją przejechać. Najlepsi powinni zwyciężyć, a mniej zaawansowani mieć przyjemność i satysfakcję z przejazdu;
- ustawiamy bramki na przemian kolorami: niebieskie i czerwone;
- miejsce startu dobieramy w ten sposób, aby zawodnik mógł stać swobodnie, bez konieczności opierania się na kijkach. W obrębie startu zostawiamy tyczki rezerwowe, na wypadek gdyby trzeba było wymienić uszkodzoną na trasie.
- pierwsze bramki powinny wprowadzać w rytm i nie mogą być trudne. Najczęściej są to bramki otwarte;
- ustawienie staramy się dopasować do terenu, pamiętając o płynnych zmianach kierunku przy zróżnicowanych odległościach pomiędzy bramkami, tak w linii spadku stoku, jak i w osi slalomu.
- jeżeli trasa z płaskiego ukształtowania przechodzi w odcinek stromy, to przed wjazdem na niego korygujemy prędkość narciarza poprzez ustawienie bramek podkręconych;
- jeżeli trasa zmienia kierunek i ukształtowanie, to dostosowujemy trasę przejazdu poprzez wykorzystanie figur: w SL (łokieć, wertikal, skręt przedłużony popularny „banan”), a w GS skręt przedłużony;
- ustawiający cały czas musi patrzyć na dwie, trzy bramki do góry i jednocześnie kontrolować, jaki teren ma za sobą;
- w SL pierwsza i ostatnia bramka musi być otwarta i składać się z dwóch tyczek tego samego koloru, oddalonych od siebie min. 4 m, a maks. 6 m. Należy pamiętać, że ostatnia bramka powinna wyprowadzać zawodnika na środek mety;
- w GS pierwsza i ostatnia bramka musi być otwarta, składać się z czterech tyczek i dwóch płacht tego samego koloru oddalonych od siebie min. 4 m, a maks. 8 m. Ostatnia bramka powinna wyprowadzać zawodnika na środek mety.
- Ustawiając GS na każdej dziesiątej bramce mocujemy na tyczce zewnętrznej gumy, a zwijając go przy gumach spinamy wiązki, które są przygotowane do ustawiania na następny dzień;
- wiercąc otwory na tyczki zwracamy uwagę, czy szczotki tyczek są schowane w śniegu oraz czy wystają na przepisową wysokość;
- rejon mety wytyczamy tak, aby zmęczony przejazdem zawodnik mógł się bezpiecznie zatrzymać;
- jeżeli jest taka możliwość, staramy się nasze ustawienie przejechać, aby sprawdzić jego poprawność i ewentualnie dokonać drobnych korekt.
Stosujcie się do powyższych informacji, ustawiajcie jak najwięcej, a wtedy nabędziecie praktyki i wasze ustawienia będą coraz lepsze, a przejeżdżający – zadowoleni.
Artykuł zamieszczamy dzięki partnerskiej współpracy ze Stowarzyszeniem Instruktorów ii Trenerów Narciarstwa PZN
Jan Bisaga– w latach 1998-2011 był trenerem polskiej kadry alpejskiej kobiet, a w okresie 2011-2015 koordynatorem przygotowań zawodników sportów zimowych do igrzysk olimpijskich w Soczi. Jest współautorem podręczników z zakresu narciarstwa alpejskiego.
